همانطور که آگاهیم مطالعه و تحقیق و تفحص در مورد بیجار گروس امکاناتی عظیم و قابل توجه نیاز دارد تا به اسناد و مدارک موجود و لازم در این خصوص دست پیدا کنیم . یکی از رئوس تحقیق مطالعه شرح حال و احوال رجال نامی این خطه از میهن می باشد .
موارد مطرح شده در این مقاله که به استحضار می رسد شرح سینه به سیه و یا نقل قول مستقیم از اشخاص و منابع می باشد که به منابع و اشخاص و اسناد آن نیز اشاره گردیده است .
بیجار گروس مشهور به شهر بیژن و منیژه (روایت قصه قلعه بالا یا بانو-بنو) زرین کمر ، انبار غله غرب ، بام ایران و شهر بید زار ها با تمدن و فرهنگ دیرینه که محل سکونت قبایل مختلف ، از جمله قلعه ( قمجقای ) به جهت آثار کشف شده ، روایت و قصه های متنوعی را در بر دارد . و لفظ کلمه بیجار ( مربوط ) به قرن دوم هجری قمری بر و جود سنگ ها و کتیبه هایی مربوط به سال های 1083-1170و 1206 می باشد .
این شهر محصور در سه قلعه ، اوضاع و احوال متنوعی را در زمینه های چنگ بین الملل اول و هجوم روس و عثمانی و انگلیس که مردم در شرایطی قحطی بسر می بردند بیجار شهر آزادگان در بام ایران مشهور گشت همچنین در زمینه هجوم طوایف غارتگر و دزد از جمله (گلواخی ) ، (منمی ) ، (گوران ) و عده ای از ترک های ( خمسه ) و (شاسیون «شهسوند» ) و جود اوضاع سیاسی و نشانه هایی از احزاب ، از جمله حزب توده حزب اصلاح طلب (چپگرا) ، حزب ملیون و حزب مردم و حزب رستاخیز و حزب لیبرال نوین و بیماری های مهلک ( وبا و طاعون ) و قحط سالی مشهور به دوره دو ريالی و شانزده ريالی و وجود اقلیتهای دینی ( یهودی ) و مذهبی ( شیعه و سنی ) و چند زبانی و لهجگی ( ترک و کرد ) و همچنین بستر کاروانیان کربلا که فرهنگ و زبان آنها در فرهنگ و زبان این ولایت رسوخ کرده بود ، چهره تابناک شخصیتی روحانی و مجتهد بنام مرحوم شیخ عبد الحسین فاضل گروسی تکیه گاه مردم بیجار گروس بوده که با وجود این روحانی فرزانه بافت اجتماعی و تشکل های دولتی و غیر دولتی متاثر از مرحوم فاضل بودند و ایشان تا حدی نظارت بر امور داشتند از جمله مریض خانه ، نوا خانه ، مکتب خانه و ادارات حکومتی از جمله اداره مایله ، بلدیه ، صلحیه ، نظمیه ، تلگراف خانه ، و … و جهت رفع مسائل و مشکلات شرعی به مرحوم شیخ فاضل مراجعه می کردند

چهره تابناک شیخ عبدالحسین فاضل گروسی

همانطور که آگاهیم مطالعه و تحقیق و تفحص در مورد بیجار گروس امکاناتی عظیم و قابل توجه نیاز دارد تا به اسناد و مدارک موجود و لازم در این خصوص دست پیدا کنیم . یکی از رئوس تحقیق مطالعه شرح حال و احوال رجال نامی این خطه از میهن می باشد .
موارد مطرح شده در این مقاله که به استحضار می رسد شرح سینه به سیه و یا نقل قول مستقیم از اشخاص و منابع می باشد که به منابع و اشخاص و اسناد آن نیز اشاره گردیده است .
بیجار گروس مشهور به شهر بیژن و منیژه (روایت قصه قلعه بالا یا بانو-بنو) زرین کمر ، انبار غله غرب ، بام ایران و شهر بید زار ها با تمدن و فرهنگ دیرینه که محل سکونت قبایل مختلف ، از جمله قلعه ( قمجقای ) به جهت آثار کشف شده ، روایت و قصه های متنوعی را در بر دارد . و لفظ کلمه بیجار ( مربوط ) به قرن دوم هجری قمری بر و جود سنگ ها و کتیبه هایی مربوط به سال های 1083-1170و 1206 می باشد .
این شهر محصور در سه قلعه ، اوضاع و احوال متنوعی را در زمینه های چنگ بین الملل اول و هجوم روس و عثمانی و انگلیس که مردم در شرایطی قحطی بسر می بردند بیجار شهر آزادگان در بام ایران مشهور گشت همچنین در زمینه هجوم طوایف غارتگر و دزد از جمله (گلواخی ) ، (منمی ) ، (گوران ) و عده ای از ترک های ( خمسه ) و (شاسیون «شهسوند» ) و جود اوضاع سیاسی و نشانه هایی از احزاب ، از جمله حزب توده حزب اصلاح طلب (چپگرا) ، حزب ملیون و حزب مردم و حزب رستاخیز و حزب لیبرال نوین و بیماری های مهلک ( وبا و طاعون ) و قحط سالی مشهور به دوره دو ريالی و شانزده ريالی و وجود اقلیتهای دینی ( یهودی ) و مذهبی ( شیعه و سنی ) و چند زبانی و لهجگی ( ترک و کرد ) و همچنین بستر کاروانیان کربلا که فرهنگ و زبان آنها در فرهنگ و زبان این ولایت رسوخ کرده بود ، چهره تابناک شخصیتی روحانی و مجتهد بنام مرحوم شیخ عبد الحسین فاضل گروسی تکیه گاه مردم بیجار گروس بوده که با وجود این روحانی فرزانه بافت اجتماعی و تشکل های دولتی و غیر دولتی متاثر از مرحوم فاضل بودند و ایشان تا حدی نظارت بر امور داشتند از جمله مریض خانه ، نوا خانه ، مکتب خانه و ادارات حکومتی از جمله اداره مایله ، بلدیه ، صلحیه ، نظمیه ، تلگراف خانه ، و … و جهت رفع مسائل و مشکلات شرعی به مرحوم شیخ فاضل مراجعه می کردند.
اما با وجود علمایی همچون مجتهد مرحوم شیخ علی مجد العلماء ، مرحوم شیخ حسین مجتهدی،مرحوم شیخ صالح صدر العلماء، مرحوم حاج امام جمعه علی آقا امامی ، مرحوم شیخ باقر واعظ مولایی ، مرحوم سید محسن زمان ، مرحوم سید محمد خضری ، مرحوم واعظ مومنی ، آیت ا.... فاضل گروسی مشهور به صدرالمجتهدین بود .
نقل قول است که مرحوم شیخ عبدالحسین فاضل گروسی کرمانشاهی تبار و از طایفه (صابونیان) است ،
روایت دیگر او را تبریزی الاصل میدانند .
پدرش شیخ علی اکبر بوده که به احتمال زیاد تحصیلاتی در نجف اشرف داشته ، مرحوم شیخ مدرس و واعظ و قاری قرآن روزگارش را به سبک و سیاق سیره نبوی و امامان معصوم می گذرانده ، شیخ در خانه ای محقر و کاهگلی جواهری رنگ با درب چوبی و چاه آبی در حیاط دو اطاق کوچک در انتهای بازار بیجار مشهور به بازار زنجان در کوچه ای قدیمی که اکنون وسط خیابان فاضل سمت چپ بازار می باشد با پلاس و پوست گوسفندی به کسب علم و تربیت شاگردان مشغول بوده و دارای کتاب خانه ای محقر بوده که چند کتاب از جمله کتاب ( خر کسی کار خودش بار خودش ) با مضامین اخلاقی و اجتماعی و چند کتاب در زمینه تجوید
قرآن را به رشته تحریر در آورد.
شیخ هنگام موعظه پای منبر دو زانو می نشسته و مدام در حال تلاوت قرآن بوده .
شیخ دارای شاگردان زیادی بوده ، به قولی مرحوم حاج میرزا محسن واعظ ، مرحوم حاج هادی واعظ ، مرحوم حاج شیخ باقر مولایی ، مرحوم شیخ ابراهیم شریعت پناهی ، مرحوم حاج سد اسد ، مرحوم بلوری و مرحوم شیخ حسینعلی رحمانی که در سال 1330 با اجازه مراجع آیت ا...کوه کمری و آیت ا....بروجردی از قم به بیجار باز گشت و مرحوم شیخ احمد ، مرحوم احمد صالحی ، مرحوم شیخ محمود تبریزی ، مرحوم شیخ اسماعیل فقیهی ، مرحوم شیخ هدایت مرحوم الوندی ، مرحوم شیخ حسینعلی رحیم پور ، مرحوم مختار آجیلی
، مرحوم عسگر توسلی و آقای اسد توسلی آقای شریف عذیری از محضر شیخ فیض نموده اند .
نقل است مرحوم شیخ حسینعلی رحیم پور توسط مرحوم آیت ا...فاضل عمامه گذاشت .
درب منزل مرحوم آیت ا... فاضل به روی تمام مردم همیشه باز بوده و به گدایانی که روی سوال نداشتند کمک می کرد و خدمتکار او مرحوم اشرف سلیمانی امورات منزل او را انجام می داد و مردم وجوه شرعی را نزد او می بردند و ایشان آنرا بین فقرا تقسیم می کردند ، در منزل همیشه جلسات قرائت قرآن و مجالس عزاداری برپا بوده و مردم جهت استماع موعظه ها و دریافت پاسخ به سوالات و مسائل شرعی و دینی به منزل ایشان می رفتند و به دامداران و گندم کاران در زمان قحطی و خشکسالی کمک می کرد .
همچنین مرحوم بلوری که مغازه ای در قیصریه امیر نظام داشت و شاعر و مدّاح اهل بیت بود در مدرسه شیخ الملوک سکنی داشت ، و اشعارش را به درخواست مرحوم آیت ا.. فاضل برایش می خواند .
روایت است که از علمای اعلم مرحوم ملاعلی خان استاد شیخ بوده .
مرحوم آیت ا...فاضل به دلیل وجود یهودی ها که بسیاری از امور تجاری در دست آنها بوده و هم جواری شیخ باکوی یهودی نشین ها ( کوچه پل – پایین بازار فعلی ) نفوذ معنوی ایشان اثرات بسیار مثبتی بر آنها گذاشت از جمله :
1- مسلمان شدن تعداد زیادی از یهودی ها از جمله مرحوم نجات الهی که بعد ها پیشخدمت مرحوم شیخ شد و همچنین حکیم علیا و خانم محترم.
2- بحث و مجادله با یهودی ها از جمله ملا یحیی قدوسی
3-مراجعه یهودی ها جهت رفع مشکلات خود به مرحوم شیخ .
4- حضور در مسجد یهودی ها در زیر پل ( محل تیکه فعلی عزاداران مسجد سید الشهداء ) و نشست صمیمی و ارشاد آنها که از کنار رودخانه کوی یهودی ها با ملایمت و وقار فراوان می گذشت تا به مسجد یهودی ها می رسید .
مرحوم آیت ا... فاضل گروسی گاهی اوقات خطبۀ عقد و ازدواج را به دلیل دوست داشتن در امر خیر وصلت جوانان شرکت داشته باشد و دارای یک چوب ، به عنوان شاخص که به زبان محلی ( لَلَه) گویند به پیشخدمت خود مرحوم اشرف سلیمانی جهت خرید و تهیّه ارزاق عمودی می داد .
همچنین گویند در زمان رضا شاه چندین بار تصمیم بر کشتن شیخ گرفته شد امّا ناموفق شدند .
عده ای ارز تجار و بازاری ها تصمیم گرفتند که خانه شیخ را تعمیر نمایند و لی او اجازه نداد و قبول نکرد و به اصرار آنها یکی از اطاق های او را فرش نمودند از جمله تجار مرحوم حاج قربانعلی و مرحوم حاج مجبعلی بودند .